Pod zajedničkom imovinom supružnika ili bračnom tekovinom se podrazumeva sva pokretna i nepokretna imovina koju su supružnici ili vanbračni partneri stekli radom u toku trajanja bračne odnosno vanbračne zajednice života. Pored toga, zajedničkom imovinom supružnika odnosno vanbračnih partnera smatra se i imovina koja je stečena igrom na sreću u toku trajanja zajednice života u braku odnosno vanbračnoj zajednici. Radi se o oborivoj zakonskoj pretpostavci, s obzirom na to da se takva imovina neće smatrati zajedničkom, ukoliko supružnik koji je ostvario dobitak dokaže da je u igru uložio svoju posebnu imovinu. Takođe, imovina koja je stečena korišćenjem prava intelektualne svojine u toku trajanja zajednice života predstavlja bračnu tekovinu.
Ova zakonska pravila ne predstavljaju nuremus clausus, s obzirom na to da je sudska praksa formirala stavove po kojima se i brojni drugi prihodi smatraju zajedničkom imovinom, kao što su, primera radi: pokloni koji su namenjeni oboma supružnika, doprinosi za brigu o deci, domaćinstvu i imovini i tome slično.
Nasuprot zajedničkoj imovini supružnika odnosno vanbračnih partnera postoji i njihova posebna imovina, pod kojom se podrazumeva sve ono što je svaki od supružnika posedovao pre stupanja u brak, kao i sve ono što je stekao u toku trajanja zajednice života u braku ili vanbračnoj zajednici po osnovu nasleđa ili poklona, zatim prihodi od posebne imovine, kao i imovina koja pripadne svakom od supružnika nakon izvršene deobe zajedničke imovine.
Zajedničkom imovinom supružnici odnosno vanbračni partneri upravljaju i raspolažu zajednički i sporazumno. Svaki od supružnika ima udeo u zajedničkoj imovini koji nije određen, a zakonska je pretpostavka da su udeli supružnika u zajedničkoj imovini jednaki. Naravno, radi se o oborivoj zakonskoj pretpostavci jer supružnik koji smatra da je njegov doprinos uvećanju zajedničke imovine veći u odnosu na doprinos drugog supružnika, to u parničnom postupku mora i da dokaže. Ukoliko u tome ne uspe, smatraće se da su udeli supružnika jednaki. Onog trenutka kada udeli supružnika u zajedničkoj imovini budu određeni onda je učinjena deoba bračne tekovine.
Deoba bračne tekovine je moguća kako tokom trajanja braka, tako i nakon razvoda, iako se u praksi češće deoba sprovodi nakon što brak i zajednica života u braku prestanu. Prema načinu na koji se sprovodi deoba, razlikuju se sporazumna ili vansudska i sudska deoba zajedničke imovine. Sporazumna deoba zajedničke imovine podrazumeva zaključenje Sporazuma o deobi zajedničke imovine koji mora biti zaključen i potvrđen – solemnizovan od strane javnog beležnika, a isti može biti zaključen u toku braka, kao i nakon njegovog prestanka.
Ukoliko supružnici ne mogu da se saglase oko pitanja šta sve spada u zajedničku imovinu, odnosno oko pitanja veličine njihovih udela, u tom slučaju nema mesta za zaključenje Sporazuma o deobi zajedničke imovine, već se deoba sprovodi kroz poseban sudski postupak podnošenjem tužbe za deobu zajedničke imovine (sudska deoba) koji mogu da pokrenu supružnici, naslednici umrlog supružnika i poverioci onog supružnika iz čije se posebne imovine nisu mogla namiriti njihova potraživanja. Kao što je već ranije navedeno, postoji oboriva zakonska pretpostavka da su udeli u zajedničkoj imovini supružnika jednaki. Supružnik koji tvrdi da ima veći udeo, to mora da dokaže. Veličina udela zavisi, ne samo od visine ostvarenih prihoda, već se vodi računa i o vođenju poslova u domaćinstvu, staranju o deci i imovini, kao i o svim ostalim okolnostima koje su od značaja za održavanje ili uvećanje vrednosti zajedničke imovine.
Postoje određene stvari iz zajedničke imovine za koje je unapred zakonom određeno kome će pripasti. Primera radi, stvari namenjene za ličnu upotrebu jednog od supružnika pripadaju tom supružniku, bez uračunavanja u njegov udeo, ukoliko njihova vrednost nije nesrazmerno velika u odnosu na ukupnu vrednost zajedničke imovine i vrednost stvari za ličnu upotrebu drugog supružnika. Čak i kada je njihova vrednost nesrazmerno velika, one će svejedno pripasti tom supružniku, ali u tom slučaju će se uračunati u njegov udeo. Ukoliko supružnici imaju dete/decu, a samo jedan od njih dobije pravo na samostalno vršenje roditeljkog prava, onda tom roditelju pripadaju i stvari iz zajedničke imovine koje su namenjene deci, bez uračunavanja u njegov udeo. U slučaju zajedničkog vršenja roditeljskog prava, uspostavlja se režim zajedničke svojine na tim stvarima. Takođe, stvari koje su namenjene vršenju zanata ili zanimanja jednog supružnika pripadaju mu u isključivu svojinu, uz uračunavanje u njegov udeo. Isti je slučaj i sa predmetima domaćinstva na kojima je jedan supružnik, nakon prestanka zajednice života imao državinu u trajanju od najmanje tri godine.
Porodičnim zakonom Republike Srbije propisana je mogućnost zaključenja Ugovora o upravljanju i raspolaganju zajedničkom imovinom kojim je supružnicima ostavljena mogućnost da urede pitanja upravljanja i raspolaganja zajedničkom imovinom i bez njene deobe. Ovaj ugovor se mora zaključiti u obliku javnobeležnički potvrđene (solemnizovane) isprave.
Sve što je napred navedeno u vezi sa zajedničkom imovinom supružnika predstavlja zakonski režim. Navedeni zakonski režim zajedničke imovine se može isključiti zaključenjem tzv. bračnog ugovora. Ovim ugovorom supružnici mogu na način drugačiji od onog koji je propisan u zakonu da urede svoje imovinskopravne odnose na postojećoj i budućoj imovini, a isti se zaključuje u formi javnobeležnički potvrđene (solemnizovane) isprave.
Identifikacija zajedničke imovine supružnika je bitna i u pogledu odgovornosti supružnika za obaveze prema trećim licima. Za obaveze koje po samom zakonu terete oba supružnika, kao i za obaveze koje su preuzete radi podmirenja potreba zajedničkog života u braku, supružnici odgovaraju solidarno svojom zajedničkom i posebnom imovinom. Kada su u pitanju sopstvene obaveze jednog od supružnika, on za njih odgovara svojom posebnom imovinom, kao i svojim udelom iz zajedničke imovine.
